Celem reaktora jest przeprowadzenie udanej fuzji jądrowej, co pozwoliłoby w przyszłości rozwiązać problemy energetyczne i odejść od paliw kopalnych.
ITER wykorzystuje jako paliwo deuter i tryt, które jest wtryskiwane do komory próżniowej zawierające bardzo gorące pole plazmy. Plazma osiągając temperaturę 150 milionów stopni Celsjusza, wyzwala reakcję syntezy jądrowej generującą energię, w wyniku której powstaje hel, cząsteczki neutronów i ciepło. Jeśli proces ten będzie możliwy do utrzymania, teoretycznie może stworzyć sztuczne słońce na Ziemi, które zapewni ludzkości nieograniczone dostawy energii.
Deuter i tryt można znaleźć w oceanie i słodkiej wodzie, a paliwo deuterowo-trytowe wielkości ananasa ma taką samą ilość energii, jak 10 000 ton węgla. Elektrownia ITER ma moc 500 megawatów, która po podłączeniu do sieci energetycznej daje 200 MW energii elektrycznej, wystarczającej do zasilania 200 000 gospodarstw domowych. Skalowana wersja komercyjna mogłaby wygenerować 2000 MW energii elektrycznej, która może być wykorzystana przez 2 miliony gospodarstw domowych.
– Serdecznie gratuluję realizacji projektu ITER – powiedział Shinzo Abe, premier Japonii. -Wierzę, że przełomowe innowacje odegrają kluczową rolę w rozwiązywaniu globalnych problemów, w tym zmian klimatycznych, i urzeczywistnianiu zrównoważonego społeczeństwa bezemisyjnego. Prezydent Francji Emmanuel Macron powiedział, że ITER jest obietnicą na pokój na świecie.
Zwolennicy ITER argumentują, że koszt budowy i eksploatacji komercyjnego reaktora syntezy jądrowej będzie podobny do kosztu konwencjonalnej elektrowni jądrowej, ale będzie on wolny od emisji dwutlenku węgla i dodatkowych kosztów usuwania odpadów lub obaw przed skutkiem promieniowania. ITER ma powstać do końca 2025 roku.
Francja jest krajem, w którym budowany jest reaktor. Unia Europejska wraz z Wielką Brytanią i Szwajcarią są gospodarzami, finansującymi 45 procent kosztów ITER. Każdy z pozostałych członków – USA, Chiny, Japonia, Rosja, Indie i Korea – finansuje po 9 procent.
