Opublikowano teksty premiera Mateusza Morawieckiego, szefa IPN Jarosława Szarka, prof. Zdzisława Krasnodębskiego, prof. Piotra Biłosa, ministra Michała Kurtyki. Wśród autorów są także m.in. były korespondent francuskiego dziennika „Le Monde” w Europie Środkowej, a obecny europarlamentarzysta Bernard Guetta, węgierski opozycjonista antykomunistyczny Imre Molnar, słowacki politolog i historyk Juraj Marusiak, francuski socjolog prof. Michel Wieviorka, prof. Francois Hartog czy włoski filozof prof. Renato Cristin.
– 50 rocznicę Grudnia’70 i 39. rocznicę stanu wojennego jesteśmy zobowiązani opowiedzieć światu. Potraktowaliśmy ją jednak szeroko, jako wspólne doświadczenie krajów Europy Środkowej, doświadczenie nieludzkiego systemu. Piszemy o „nieznanej wojnie w sercu Europy”. Tłumaczymy światu, co nasze kraje przeżyły, dlaczego jesteśmy tak bardzo wyczuleni na ograniczanie wolności. Także o tym, dlaczego kraje V4 czy Trójmorza trzymają się razem, jak wspólna przeszłość pozwala nam na wzajemne zrozumienie – mówi Eryk Mistewicz, prezes Instytutu Nowych Mediów.
„Tragedia na polskim wybrzeżu, w Gdańsku, sprzed 50 lat, składa się na wspólnotę losów Europy Centralnej uciskanej przez komunistów” – podkreśla w swoim tekście prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek.
„Kiedy społeczeństwa i narody naszego regionu decydowały się na bunt i otwarty sprzeciw, były brutalnie tłumione. Tegoroczny grudzień jest miesiącem szczególnie ważnych dla polskiej pamięci rocznic – 50. rocznicy masakry robotników na Wybrzeżu oraz 39. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego – wojny wydanej własnemu państwu przez rządzących nim komunistów z sowieckiego nadania. Historia i tożsamość naszych środkowoeuropejskich przyjaciół jest pełna podobnych blizn” – pisze premier Mateusz Morawiecki.
„Nikt w czasie zimnej wojny nie podejrzewał, że możemy podział Europy przesunąć lub stłumić. I nikt, przynajmniej na Zachodzie, nie był przygotowany na upadek imperium sowieckiego i wszystkie konsekwencje, w tym poznawcze, z tym związane” – pisze wybitny francuski historyk, prof. Francois Hartog.
„W latach 70. byłem dziennikarzem tygodnika „Le Nouvel Observateur”, specjalizującego się w ruchach dysydenckich w krajach bloku komunistycznego. To dało mi niepowtarzalną okazję, by przekonać się, jak z bliska wyglądał komunizm w Związku Radzieckim oraz krajach satelickich. I przyglądając się mu, dostrzegłem jedną prawidłowość: że historia komunizmu w Europie to de facto historia jego upadku” – wspomina Bernard Guetta.
„Gdyby nie sowietyzacja, Trójmorze stworzono by kilkadziesiąt lat temu. Obszar ten, mimo że niezwykle zróżnicowany, przedstawia wiele cech wspólnych, także wynikających z historii najnowszej” – wyjaśnia wykładowca Inalco w Paryżu prof. Piotr Biłos.
„Związek Radziecki wyznaczał ramy funkcjonowania komunizmu w Europie – idei, która nigdy nie zdobyła głębszego poparcia wśród narodów Europy Środkowo-Wschodniej” – przypomina Juraj Marusiak, słowacki politolog i historyk, autor tekstu „Komunizm był czasem nierówności i terroru”. „Potrzeba jeszcze wiele czasu, by różnice wynikające z „żelaznej kurtyny” się zatarły. W tym sensie możemy wciąż mówić, że Europa jest wciąż podzielona na dwa bloki” – dodaje prof. Michel Wieviorka.
„Warto pamiętać, że to na oporze Polaków i Węgrów, o bardzo wyrazistej tożsamości narodowej i wielkim poczuciu wolności, załamał się „blok wschodni”. To bunt tych peryferii sowieckiego imperium, pozornie skazanych na porażkę w obliczu potęgi metropolii, walnie przyczynił się do jego upadku” – tłumaczy polską historię prof. Zdzisław Krasnodębski.
– „Opowiadamy Polskę światu” ma już swoją markę w redakcjach, które chętnie z nami współpracują. To nie są reklamy, nie są to płatne teksty. Redakcje zagraniczne zyskują wysokiej jakości ciekawe teksty, wybitnych autorów, przybliżające naprawdę nieznane dotąd historie jak ta o wojnie prowadzonej przez opresyjny system przez pół wieku – mówi Michał Kłosowski, szef działu projektów międzynarodowych Instytutu Nowych Mediów.
To kolejny już projekt w tym roku, po 100 leciu urodzin Jana Pawła II, rocznicach Bitwy Warszawskiej, „Solidarności”, odzyskania niepodległości. Zasięg: 554,9 mln przy tekstach o Bitwie Warszawskiej publikowanych w 36 krajach i 1.014.000.000 – ponad miliard zasięgu w 38 krajach i tekstach w 40. lecie powstania „Solidarności” pokazują ogrom prowadzonych prac.
– Nie byłoby tak poważnych projektów promujących polską politykę historyczną bez zaangażowania Instytutu Pamięci Narodowej i Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Instytutu Polskiego w Paryżu, Polskiej Agencji Prasowej. Zasięgi kolejnych projektów z cyklu „Opowiadamy Polskę światu” przekroczyły miliard odbiorców, za pośrednictwem mediów w blisko czterdziestu krajach, od Wenezueli po RPA, od Hiszpanii i Grecję po Rosję, od Izrael po Nową Zelandię. Wielka radość, że taki projekt może budować pozycję Polski w świecie – mówi Mistewicz.
WARTO PRZECZYTAĆ:
